Skip to content
Sveriges Riksdag logo, back to homepage

Predstavljamo vam EU

Evropska unija, EU, ima 27 država članica. Švedska je postala članica EU 1. januara 1995. godine. Države članice EU surađuju na mnogim ekonomskim i politički pitanjima.

Države članice EU zajednički donose zakone koji važe u svim državama članicama EU. Odluke o novim zakonima EU najčešće se donose u Evropskom parlamentu i Savjetu ministara. Donošenju neke odluke prethodi rasprava i pregovori između predstavnika država članica EU i zastupnika u Evropskom parlamentu.  

Kako švedska vlada tako i riksdag sudjeluju u procesu donošenja i provođenju zakona EU. Vlada, riksdag i državni organi Švedske brinu se o implementiranju zakona EU. 

Građani Švedske mogu uticati na suradnju unutar EU preko svojih zastupnika koje biraju na izborima za švedski riksdag i Evropski parlament, ili kroz neke druge vidove angažiranja.  

Prava državljana EU

Državljanin države članice EU istovremeno je državljanin i Evropske unije, EU, takozvani državljanin EU. Taj status konstituira određena prava. Državljanin EU ima, na primjer, pravo da:

  • bira političare kao zastupnike Evropskog parlamenta
  • slobodno putuje, radi ili studira u ostalim državama članicama EU
  • prilikom putovanja u neku državu koja nije članica EU, dobije pomoć od ambasade neke druge države članice EU
  • mejla ili pošalje pismo institucijama EU na nekom od službenih jezika EU, na primjer na švedskom jeziku, i dobije odgovor na svom jeziku
  • se upozna sa zakonima i dokumentima na svom jeziku
  • se žali ombudsmenu EU, ukoliko smmatra da je neka institucija EU prema njemu nekorektno postupila

Nadležnosti EU

Švedska kao i ostale države članice EU surađuju na ekonomskim i političkimm pitanjima, kada je evidentno da zajednički mogu postići bolji rezultat nego svaka za sebe. Ekonomski rast, visoka stopa zaposlenosti i održivi razvoj na zajedničkom, unutrašnjem tržištu EU, samo su neki od ciljeva medusobne suradnje.

Temeljna pravila za suradnju unutar EU, utvrđuju se sporazumom (fördrag). Sporazumom se utvrđuju nadležnosti EU i način realizacije. Ovakav sporazum mogao bi se uporediti s ustavom neke države. Sve države članice EU prihvatile su ove sporazume i dužne su ih poštivati.

Države članice EU surađuju, na primjer, na polju:

  • Trgovine
  • Regionalnog razvoja
  • Poljoprivrednih poticaja
  • Istraživanja
  • Energije
  • Životne sredine
  • Borbe protiv kriminala
  • Azilantske politike.

Pitanja koja nisu u nadležnosti EU

Države članice EU samostalne su u rješavanju određenih pitanja, onih pitanja koja nisu prenesena u nadležnost EU, kao na primjer: porez na dohodak, zdravstvo, školstvo, penzije i dječji doplatak.   

Share